Çalışan Çocuklara Vefa Borcumuz Var

Vakıflar Genel Müdürlüğü Dergisi için :

Çocukların, çocukluklarını yaşamaları ve “bedensel, ruhsal ve sosyal yönden” gelişmelerini tamamlayabilmeleri tüm toplumların ortak dileği… Ama varolan sosyal sorunlar (yoksulluk, sosyal güvence yetmezlikleri ve mesleksel eğitim olanaklarındaki sınırlılıklar), çocukları erken yaşta çalışma yaşamına itmektedir.

Buna karşın, çalışma ortamları, çocuklara göre düzenlenmemiştir. “İş” ile “çocukluk” birbiriyle bağdaşmaz olgulardır. “İş”, profesyonel bir çaba, yetişkin sorumluluğu ve aklı-gücü ister.

İşyerlerindeki her şey yetişkinlere göre tasarımlanmıştır. Ülkemizdeki çok az sayıdaki endüstri hijyenistlerinden biri olan Kim.Y.Müh.Mustafa Taşyürek’in dediği gibi, “her fırsatta öne sürülen koruyucu maske, gözlük, tıkaçlar, çocukların boyutlarına uymaz. Maske ağzını burnunu kapatacağına; tüm suratını kaplar. İşlevini görmediği gibi, tehlike de oluşturabilir.

Onun için kesin çözüm, çocukları, “iş”e değil, “okul”a yollamaktır. Ama bunu da polisiye önlemlerle ve zorla yapmanıza olanak yok. Tam 68 yıldır, ülkemizde 12 yaşın altında; 13 yıldır da 15 yaşın altında çocuk çalıştırmak yasak. Ama uygulamaya baktığımızda, temel sorunları çözmediğimiz için bunun önüne geçememişiz.

Bu da çok önemli bir adaletsizliğe yol açıyor. Aynı yaştaki çocuklardan biri bölümü, toplumun ürettiği kaynaklarla eğitimlerini sürdürürken; bir başka bölümü (yaşıtları) çalışma yaşamında üretime katkıda bulunuyor, ama toplum fonlarından hiç pay almıyor.

Çocukları çalışma yaşamına iten ve çeken, temel gereksinmelerin gerekli. Biz, bu temel sorunları çözebilmek için, bir toplum kuruluşu olarak uyarı görevimizi yaparken, bu gerçekleşene kadar da (kısa erimde), çalışan çocukları koruyacak, onlara yararlı olacak çalışmalar yapılması gerektiğine inanıyoruz. Geliştirdiğimiz modelin yaygınlaştırılmasıyla da, toplumun, çalışan çocuklara vefa borcunu ödemeye başlayacağını düşünüyoruz.

Küçük sanayi sitelerinde…