ODTÜ/KKTC Kampüsü İş Sağlığı Güvenliği (ISIG)- Rapor
04.06.2014
Sayın Rektör
30 Mayıs 2014 günü ODTÜ/KKTC Kampüsü’nde iş sağlığı güvenliği (ISIG) konusunda, üniversite genel sekreterinin başkanlığında toplanıldı. Toplantıya birim başkanları, işçi temsilcisi ve bağımsız iş güvenliği danışmanları katıldılar. Toplantıda Genel Sekreter ve bağımsız iş güvenliği danışmanları tarafından bilgi verildi.
Bu rapordaki değerlendirmelerim üç kaynağa dayanmaktadır :
- Yukarıda değindiğim toplantıda söylenenler,
- Bana daha önce gönderilen KKTC mevzuatı ve üniversitenin belgelendirilmiş çalışmaları
- Alanda yaptığım gezideki gözlemlerim.
Saptamalarım şöyledir :
- İş güvenliği (IG) alanında üniversite kampüsünde çok değerli çalışmalar yapılmış; tehlike haritası belirlenmiş ve önlemler ortaya konulmuştur. Dar ve geniş katılımlı toplantılarla, bulgular ilgililerle paylaşılmıştır.
- Ancak bu çalışmalarda daha çok IG yönünde “çalışma ortamının gözetimi” fonksiyonu yerine getirilmiştir. Buna karşın, iş sağlığı (IS) yönünden, insan odaklı “sağlık gözetimi” fonksiyonları yeterince yerine getirilmemiştir. Bunun için hem meslek temelinde ve hem de genel sağlık temelinde işçilerin sağlığı değerlendirilmiş; ve onların üzerinden çalışma ortamının gözetimine katkı verilmiş olmalıydı.
- ISIG konusunda çağdaş yaklaşım, sağlık güvenlik ve çevrenin birlikte ele alınmasını öngörür. Bu işyeri, sokak, okul vb birimlerden oluşur. Dolayısıyla yalnızca işçilerin değil öğrencilerin de sağlık ve güvenliği ile ilgilenilmelidir. Bu ilgi, laboratuvar vb birimlerde mesleki maruziyetler dolayısıyla daha da büyük bir önem kazanmaktadır. Ne yazık ki, öğrencilerin, tehlikeler karşısında kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımlarının ve KKD’ların -günlük kullanım sonunda- hasarsız korunmalarının sağlanmasında eksiklikler görülmüştür.
- “Sağlık, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden iyilik hali” olarak tanımlanır. Bu özelliğiyle yalnızca, hastalığın ya da sakatlığın yokluğunu değil, sosyal çevre ile ilgili eksikleri de gözönüne almak zorundayız. Sözgelimi, çalışma süreleri, taşeron-işçi ilişkileri, giyim vb KKD kullanımı, izin süreleri, iş güvencesi vb)
- İşçi katılımı hatta daha ötesi ISIG konusunda işçilerin başı çekmeleri için çalışmalar yeterli görülmemiştir. AB mevzuatının temelini oluşturan bu yaklaşım ne yazık ki, etkin bir IG yaklaşımı ile aşılmaya çalışılmaktadır. Ancak bu yeterli olamayacaktır.
- Yukarıda da belirttiğimiz gibi, kampüs genelinde ve işçilerin “yaşama çalışma koşullarının birlikteliği” ilkesi gözönüne alındığında, kaza ve hastalıkların yalnızca “meslek” ile sınırlanmaması ve yaşamın bütün kesitlerini kapsaması gerekir. Bunun için değişik meslek dallarını içeren bir takım oyunu gereklidir.
- Bütün bu çalışmaların tek bir çatı altında toplanması için, işçilerin ve öğrencilerin de etkin olarak karar süreçlerine katıldıkları bir Sağlık Güvenlik Çevre (HSE) Enstitüsü kurulması ve bunun KKTC için de bir örnek oluşturması önerilir.
Davetiniz için teşekkür eder, çalışmalarınızda kolaylıklar dilerim.
Prof.Dr.A.Gürhan Fişek