Eleştiri
15.10.2012’de Ergin Dinç tarafından ulaştırılan
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRLİĞİ, ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRLERİ ODALARI VE ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRLERİ ODALARI BİRLİĞİ KANUNU TASARISI TASLAĞI
Metni üzerine eleştiri :
Sevgili Ergin
İyi ki bana bu taslağı gönderdin.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda
Baş iş müfettişi (teknik) olarak çalışmış olmam ve
özellikle son zamanlarda iş sağlığı ve güvenliği alanındaki
gelişmelerden ve son İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın
alt yapısından haberdar olmam dolayısıyla,
bütüncül bir değerlendirme yapabildiğimi sanıyorum.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşaviri uygulaması
uzun süredir Bakanlık koridorlarında konuşulan ve
işyerlerinin denetimsizliğine bir çare olarak görülen
bir fikir. Bence olabilir. Ama işveren sendikalarının
ve TOBB’un yeni yükler getiren bu uygulamaya karşı
çıkacaklarını sanıyorum.
Bir de bir çok kurum yöneticilerinin kendilerine emekliliklerinde
yer yapma çabalarıyla örtüştürülüp tepki duyulması olasılığı var.
Yoksa böyle bir görevi ÇSGB’de çalışmış müfettişlerden daha iyi
kim yapabilir (Ama İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nda da Bakanlık
Müfettişlerine A tipi sertifika verilmesinden sonra bu üzerine tüz
biber ekebilir)
Ama bence en önemlisi böyle güzel bir fikrin içerisine, kendilerine
“iş güvenliği uzmanlığı” olanağı verilmeyen ÇSGB’nin sosyal müfettişlerinin
paraşütle inip, o belgeyi de alma olanağını sıkıştırmış olmaları. Güzel bir
düşüncenin oportünist bir yaklaşımla itibarsızlaştırıldığı ilk kez olmuyor.
Kaldı ki, “denetim” alanına yeni bir soluk getirmesi beklenen müşavirlerin,
iş güvenliği uzmanlığı gibi “hizmet” alanına girmesi de çelişki. Aslında
o hizmeti de denetlemeleri bekleniyordu. Bence bir meslek olan
“Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği” ile yine bir meslek olan “iş güvenliği
uzmanlığı”nı birbirine karıştırmamak gerek. Müşavirlik bir üst statü.
Müşavirler de iş sağlığı güvenliği denetimi yapabilir; ama bu denetimler,
yönetim sistemi düzeyinde kalır. (İş Sağlığı Güvenliği Yasası’ndaki
A,B,C gibi sınıfların kaldırılmasını ve müfettişleri tanınan ayrıcalığa da son
verilmesi gerektiğini düşünüyorum).
Kaldı ki, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği çalışmalarının içerisine
iş sağlığı ve güvenliği girdiği (onun bir bölümü de tıp, mühendislik bilimlerini
ilgilendirdiği için) ÇSGB’nin teknik kökenli iş müfettişlerine de Müşavir olma
olanağı verilmeli.
ÖNERİLERİM :
- ÇSGB’nin iş teftiş sistemini ve SGK’nın rehberlik ve teftiş hizmetlerini yeniden
biçimlendireceği için, kuramsal alt yapısı, ilgili yasaları da gözönünde tutarak
yeniden ve kapsamlı bir biçimde tartışılmalıdır. - Yalnızca 100 ve üzeri işçi çalıştıran işyerlerine değil, tümüne müşavir tutma
yükümlülüğü getirilmelidir. Çünkü asıl sorun zaten 100’ün altındaki yerlerde… - Madde 4/ö ve Madde 42/3 metinden çıkarılmalıdır.
- Madde 12 yeniden düzenlenmeli (daha kolay anlaşılması için eski metinde bir
satırbaşı düzeltmesi yaptım. İkinci olarak da sonuna bir istisna daha ekledim.
ESKİ ŞEKİL :
Bazı Meslek Mensuplarına İlişkin Özel Hükümler
MADDE 12– (1) Bakanlıkta, Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, İş Teftiş Kurulu Başkanı, Daire Başkanı olarak çalışanlar,
(2)Başkanlıkta, Başkan, en az bir yıl görev yapmış Başkan Yardımcısı, Strateji Geliştirme Başkanı, Rehberlik ve Teftiş Başkanı, Genel Müdür, Daire Başkanı olarak çalışanlar,
(3) Bakanlık İş Teftiş Kurulu’nda ve bu Kurula devredilen Teftiş Kurullarında, yardımcılık süresi dahil en az 10 yıl müfettiş olarak çalışmış olanlar,
(4) Sosyal Güvenlik Kurumu’nda ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilen kurumlarda, yardımcılık süresi dahil en az 10 yıl müfettiş olarak çalışmış olanlar,
(5) Üniversitelerin Siyasal Bilgiler/Bilimler ve İktisadi ve İdari Bilimler fakültelerinin Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü ile Hukuk Fakültelerinin İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku bölümlerinde, Doçent ve Profesör kadrolarında çalışanlar ,
6 ncı maddenin ikinci fıkrasının (f )ve (ğ) bendi dışındaki diğer şartları taşımaları halinde, sınav ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği yapmış olma şartları aranmaksızın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Baş Müşaviri olmaya hak kazanırlar ve kendilerine başvurmaları halinde Birlik tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Baş Müşavirliği yetki belgesi verilir.
YENİ ŞEKİL :
Bazı Meslek Mensuplarına İlişkin Özel Hükümler
MADDE 12– (1) Bakanlıkta, Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, İş Teftiş Kurulu Başkanı, Daire Başkanı olarak çalışanlar,
(2)Başkanlıkta, Başkan, en az bir yıl görev yapmış Başkan Yardımcısı, Strateji Geliştirme Başkanı, Rehberlik ve Teftiş Başkanı, Genel Müdür, Daire Başkanı olarak çalışanlar,
(3) Bakanlık İş Teftiş Kurulu’nda ve bu Kurula devredilen Teftiş Kurullarında, yardımcılık süresi dahil en az 10 yıl müfettiş olarak çalışmış olanlar,
(4) Sosyal Güvenlik Kurumu’nda ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilen kurumlarda, yardımcılık süresi dahil en az 10 yıl müfettiş olarak çalışmış olanlar,
(5) Üniversitelerin Siyasal Bilgiler/Bilimler ve İktisadi ve İdari Bilimler fakültelerinin Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü ile Hukuk Fakültelerinin İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku bölümlerinde, Doçent ve Profesör kadrolarında çalışanlar sayı
6 ncı maddenin ikinci fıkrasının (f), (g) ve (ğ) bendi dışındaki diğer şartları taşımaları halinde, sınav ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği yapmış olma şartları aranmaksızın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Baş Müşaviri olmaya hak kazanırlar ve kendilerine başvurmaları halinde Birlik tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Baş Müşavirliği yetki belgesi verilir.
(Böylece Bakanlıkta sayılan görevleri yapanlar ve müfettişlerden, sosyal bilim kökenli olanlar dışındakiler de müşavirlik yapabilirler)